1969 r. Hillman Minx

Właściciel: Marek Knapiński

Prezentacja tego samochodu jest dobrym pretekstem do napisania choćby kilku słów o jego wytwórcy czyli koncernie Rootes Group. Ta największa w latach 60. i 70. Brytyjska grupa wytwórcza posiada ciekawą i bardzo długą historię. Trudno w krótkim artykule zawrzeć  to, co warte jest grubej książki, ale trzeba napisać choćby o rzeczach najważniejszych. Historia firmy zaczyna się w roku 1880, kiedy pan William Rootes otwiera sklep z rowerami, jednak na przełomie stulecia XIX i XX dochodzi do wniosku, że przyszłość należy do pojazdów silnikowych i temu poświęca cały swój zmysł organizacyjny. Jego dwaj synowie, William i Reginald będą kontynuowali dzieło ojca budując firmę, która w latach 60 stanie się największym wytwórcą samochodów w Europie. Oficjalnie firma powstała w roku 1925 pod nazwą Rootes Ltd. I egzystowała aż do roku 1967, kiedy została wykupiona przez Chryslera.
Zawiłości biznesowych w dziejach grupy jest równie wiele, jak typów samochodów produkowanych przez nią. W okresie największego rozkwitu (lata 60.) skupiała w sobie tak znane marki jak Singer (pierwszych wyprodukowany samochód w roku 1905 ), Hillman (pierwszy wyprodukowany samochód w roku 1907 ), Humber ( pierwszy wyprodukowany samochód w roku 1906 ), Sunbeam ( pierwszy samochód rok 1900) , Talbot (pierwszy Talbot Lago rok 1935), Matra (pierwszy samochód w roku 1964). Oprócz tego do grupy należały wtedy takie marki jak Commer ( początki firmy w roku 1905 – ciężarówki i samochody dostawcze ) i Karrier (istniał od roku 1907 koncentrując się na pojazdach specjalnych ). Ostatecznie Rootes Group została sprzedana w roku 1967 Chryslerowi i przemianowana w roku 1970 na Chrysler UK, a w roku 1980 sprzedana Peugeotowi.
Hillman Motor Company została założona w roku 1907 przez jednego z pionierów brytyjskiej motoryzacji Williama Hillmana, a w roku 1928 została wykupiona przez Rootesa. Tutaj niestety źródła nie są zgodne, niektóre podają, że w tymże roku nastąpiło przejęcie firmy przez Humbera i później obydwie firmy zostały wykupione przez Rootesa, inne nie wspominają o wykupieniu przez Humbera, jeszcze inne podają datę wykupu na rok 1927 lub 1930. Różnice dat najprawdopodobniej biorą się z faktu, że wykup udziałów mógł następować stopniowo i jedni przyjmują jako datę przejęcia nabycie kontrolnego pakietu udziałów, a inni wykup całości. Najważniejsze było jednak to, że marka nie zanikała, a zmieniali się tylko jej właściciele.
Chyba najważniejszym samochodem Hillmana stał się model Minx. Powstał przy następującym założeniu – ma to być wygodny samochód dla czterech dorosłych osób z ilością miejsca wystarczającą do odbywania dalekich podróży. Samochód miał mieć możliwość pokonywania przestrzeni z prędkością 1 mili na minutę czyli około 90km/h przy zużyciu paliwa wahającym się pomiędzy 36 a 40 m. p. g. ( to taka anglosaska metoda podawania zużycia paliwa – ile mil samochód może przejechać na jednym galonie paliwa – w naszym przypadku byłoby to 7 do 8 litrów na 100 km). Zbudowany zgodnie z takimi założeniami samochód został zaprezentowany w roku 1931, stając się sensacją salonu londyńskiego. Żaden inny samochód brytyjski nie zachował swojej nazwy tak długo. Przez lata produkcji przechodził cały szereg metamorfoz, starając się dotrzymać kroku czasom. Towarzyszyła mu wiernie jego nieco mniejsza odmiana Husky. Obydwa samochody były znane praktycznie na całym świecie, gdyż sprzedawano je do aż 160 krajów (!). Po II wojnie światowej Minxa produkowano w sześciu seriach i wielu odmianach. Jako ciekawostkę można podać, że w latach 50. Minx był wytwarzany także przez Isuzu w Japonii. Model Hillman Minx zniknął w roku  1971 po blisko 40 latach obecności na rynku, a sama firma Hillman w roku 1976, tuż przed nabyciem Chrysler UK przez Peugeota.
Prezentowany  samochód powstał w wytwórni Hillmana w Coventry, należącej już wtedy do Chryslera. Rootes produkował w tym okresie, w podobnej klasie między innymi modele: Hunter, Gazelle, Vogue, Sceptre, Alpine, Rapier i H120. Minx posiadał nowoczesne rozwiązania techniczne połowy lat 60. Oraz zmodernizowaną sylwetkę nadwozia. Ostatnia w historii seria Minxa
( z której pochodzi prezentowany egzemplarz ) nazywana była „New Minx” i nie nosiła już tak charakterystycznych dla poprzednich modeli cech brytyjskich.
Samochody tej marki były  w Polsce przełomu lat 60. i 70. , gdyż sprzedawało je przedsiębiorstwo państwowe „PeKaO” , a później jego następca – „PEWEX” , rozprowadzające niedostępne w kraju towary dla posiadaczy tzw. Walut wymienialnych.  Części naszych rodaków udawało się wyjeżdżać na tzw. kontrakty lub placówki za granicę, na których polskie przedsiębiorstwa budowały cementownie, elektrownie, cukrownie i inne obiekty przemysłowe w krajach Azji, Afryki i niektórych europejskich. Wyjazdy takie, niekiedy bardzo słabo opłacane, bardzo uciążliwe z punktu widzenia rodzin, były przy „księżycowym” kursie walut niezwykle dochodowe. Dodatkową atrakcją była możliwość zakupu i bezcłowego przywozu samochodów z tzw. „strefy dolarowej” – szczególnie korzystne, ponieważ wiele firm samochodowych, oferowało naszym pracownikom pojazdy bez podatku obrotowego (VAT), ceł i ze specjalnymi zniżkami. Takim sposobem, w tamtym czasie, trafił do Polski ten samochód .
Z posiadanych informacji wynika, że w rejon Bochni trafiło pięć sztuk Minxów, przywiezionych przez pracowników tego samego przedsiębiorstwa.  Niewątpliwie klasyczne rozwiązania konstrukcji, przystosowanie do ruchu prawostronnego i dobra cena przy wysokiej jakości skłaniały do wyboru tego samochodu wielu Polaków. Jak ognia unikano  wtedy pojazdów awangardowych, o nietypowych rozwiązaniach podwozia i zespołu napędowego. Miało to swoje uzasadnienie przede wszystkim w braku serwisu i niebotycznych cenach części zapasowych, wynikających przede wszystkim ze wspomnianego już kursu walut. Hillman Minx spełniał w większości oczekiwania polskich klientów poza jednym – calowymi rozmiarami kluczy i gwintów.
Prezentowany pojazd stanowi własność  Marka Knapińskiego  z Bochni, który został kupiony w stanie  kompletnym, ale wymagającym pełnego remontu części. Samochód pieczołowicie rozebrano „na czynniki pierwsze”  odnowiono, co zajęło właścicielowi około 4 lat. Do restauracji wykorzystano podzespoły innego pojazdu tej samej marki, odnalezionego w niedalekiej okolicy.  Silnik jest bardzo elastyczny i wystarczająco dynamiczny. Subiektywnie jest w nim ciszej niż w Fiacie, pozycja kierowcy lepsza. Komfortowa tapicerka siedzeń wykonana z tkaniny, bezprzeciągowy system wentylacji oraz duży bagażnik pozwala na odbywanie długich podróży ( zgodnie z założeniami z roku 1931). Koło zapasowe, wiszące, nie zmusza do „patroszenia” całego bagażnika w wypadku awarii ogumienia. Lewarek zmiany biegów w podłodze pracuje lekko i precyzyjnie. Pewnego przyzwyczajenia wymaga przekładanie kluczyka do lewej ręki, gdyż stacyjka znajduje się po lewej stronie kolumny kierownicy. Ale  Fiat  125p w pierwszych wersjach także posiadał stacyjkę po lewej stronie.
Ciekawostką jest system uruchamiania hamulców hydraulicznych, spotykany także w innych samochodach angielskich. Istotą jego jest to, że Serwo hamulcowe i pompa hamulcowa nie są uruchamiane poprzez mechaniczny popychacz od pedału. Pedał hamulca uruchamia dodatkową pompę tłokową, które przewodami podaje ciśnienie na siłownik serwa, uruchamiający pompę hamulcową. Rozwiązanie to pozwala na umieszczenie dużego podciśnieniowego Serwa w wolnej przestrzeni pod maską silnika, a nie bezpośrednio na układzie dźwigni hamulca nożnego.